Ιστορικά, βασικό στοιχείο της δίαιτας που συνιστούσαν στους διαβητικούς ήταν η προσοχή στην πρόσληψη υδατανθράκων. Πριν από τη δεκαετία του 1980 εθεωρείτο ότι δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί ρύθμιση της γλυκόζης στο αίµα χωρίς περιορισµό των υδατανθράκων.
Η συμβουλή ήταν να περιοριστεί η πρόσληψη υδατανθράκων, ειδικά της σακχαρόζης, και οι υδατάνθρακες να προσφέρουν λιγότερο από το 40% της πρόσληψης ενέργειας.
Από τη δεκαετία του 1970, οι έρευνες είχαν δείξει ότι η πιο ελεύθερη πρόσληψη υδατανθράκων δεν είναι καταστροφική για την καλή ρύθμιση της γλυκόζης στο αίµα και, σύµφωνα µε τη θεωρία που αναπτύχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980, η συνολική πρόσληψη ενέργειας και όχι µόνο η πρόσληψη υδατανθράκων είναι αυτή που επηρεάζει τα επίπεδα της γλυκόζης.
Επιπλέον, η πλούσια σε λιπαρά διατροφή συνέβαλε στην εµφάνιση επιπλοκών του διαβήτη όπως οι αγγειακές βλάβες που καταλήγουν σε καρδιοπάθεια. Στη δεκαετία του 1980 οι συµβουλές για τη διατροφή άλλαξαν υπέρ της αύξησης της συνεισφοράς των υδατανθράκων στην πρόσληψη ενέργειας και της µείωσης της αναλογίας της ενέργειας που προσλαµβάνεται από τα λίπη, ιδίως τα κεκορεσµένα, και τις πρωτεΐνες.
Προτεινόταν η διατροφή να είναι πλουσιότερη σε ίνες και να καταναλώνεται µεγαλύτερη ποσότητα φρούτων και λαχανικών. Σήµερα, οι διατροφικές συµβουλές που απευθύνονται στους διαβητικούς βασίζονται στις ίδιες συµβουλές για υγιεινή διατροφή που ισχύουν για το γενικό πληθυσµό και είναι προσαρµοσµένες στις ατοµικές τους ανάγκες.
Επιστηµονική βάση για τις διατροφικές συµβουλές
Το 2004, ο Mann, εξ ονόµατος της οµάδας µελέτης για το διαβήτη και τη διατροφή της ΕΕ για τη µελέτη του διαβήτη, εξέτασε τα αποδεικτικά στοιχεία για τις διατροφικές συµβουλές που απευθύνονται στους διαβητικούς και υπέβαλε συστάσεις.
Το 2002, µια οµάδα υπό τον Franz δηµοσίευσε µια τεχνική επισκόπηση των στοιχείων που αποτελούν τη βάση για τις αρχές διατροφής, καθώς και συστάσεις για την αγωγή και την πρόληψη του διαβήτη και συναφών επιπλοκών, η οποία αποτέλεσε τη βάση για την τοποθέτηση της αµερικανικής ένωσης για τον διαβήτη για το θέµα αυτό. Τα γενικά συµπεράσµατα της τεχνικής επισκόπησης Franz ήταν παρόµοια µε αυτά του Mann
Οι συστάσεις της οµάδας µελέτης για το διαβήτη και τη διατροφή της EE για τη µελέτη του διαβήτη
Σε πολλές χώρες της ΕΕ, για παράδειγµα στη ∆ανία, τη Φινλανδία, την Ελλάδα, τη Γερµανία, τη Σουηδία, την Ουγγαρία και τη Σλοβενία, οι διατροφικές συµβουλές σε άτοµα µε διαβήτη βασίζονται στις συστάσεις της οµάδας µελέτης για το διαβήτη και τη διατροφή της EE για τη µελέτη του διαβήτη (DNSG της EASD).
Το 2004 οι συστάσεις της DNSG έλαβαν υπόψη τα αποδεικτικά στοιχεία για τους ρόλους των διαφόρων ακόρεστων λιπαρών οξέων, την αξία των τροφών µε χαµηλό γλυκαιµικό δείκτη, την πιθανή καρδιοπροστατευτική επίδραση των αντιοξειδωτικών θρεπτικών στοιχείων, την ανάγκη αποφυγής υπερβολικής πρόσληψης πρωτεϊνών και τα οφέλη της σωµατικής άσκησης.
Η DNSG υπογραμμίζει ότι οι διατροφικές συστάσεις προς τους διαβητικούς διαφέρουν ελάχιστα από εκείνες που απευθύνονται στο γενικό πληθυσµό µε στόχο την προαγωγή της καλής υγείας. Στο παράρτηµα ΙΙ παρατίθεται περίληψη των συστάσεων και των διατροφικών συµβουλών.
Συστάσεις των εθνικών οργανισµών για το διαβήτη των κρατών µελών
Ορισµένοι εθνικοί οργανισµοί για το διαβήτη έχουν δικές τους κατευθυντήριες γραµµές για το γενικό διατροφικό προφίλ των διαβητικών. Για παράδειγµα, η Γαλλία, η Σουηδία και το Ηνωµένο Βασίλειο, παρέχουν δικές τους διατροφικές συµβουλές προς τα άτοµα µε διαβήτη.
Οι συστάσεις για τις µακροθρεπτικές ύλες είναι παρόµοιες, δηλ. οι υδατάνθρακες που συνεισφέρουν κατά 45-60% της συνολικής ενέργειας, τα λίπη που προσφέρουν <30-35% της ενέργειας και οι πρωτεΐνες που προσφέρουν 10-15% της πρόσληψης ενέργειας.
Η συνεισφορά των διαφόρων ειδών λιπαρών οξέων στην πρόσληψη ενέργειας είναι παρόµοια: τα κεκορεσµένα ή trans λιπαρά οξέα προσφέρουν <10% της ενέργειας, τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα επίσης <10% της πρόσληψης ενέργειας, και τα µονοακόρεστα λιπαρά οξέα 10-20% της ενέργειας. Οι συστάσεις αυτές συνάδουν επίσης µε τις συµβουλές της οµάδας µελέτης για το διαβήτη και τη διατροφή της ΕΕ για τη µελέτη του διαβήτη.
*Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή