Ο όρος προβιοτικά αναφέρεται σε μικροοργανισμούς οι οποίοι είναι ωφέλιμοι για την ανθρώπινη υγεία και δεν πρέπει να συγχέεται με τον όρο πρεβιοτικά, ο οποίος αναφέρεται σε άπεπτους ολισακχαρίτες, η κατανάλωση των οποίων μπορεί να προωθήσει την ανάπτυξη των ωφέλιμων μικροοργανισμών.

 

Μπορούν οι μικροοργανισμοί του εντέρου να παίξουν ρόλο στην παχυσαρκία;

Το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας για τον πιθανό ρόλο της σύστασης της εντερικής μικροχλωρίδας και της χορήγησης προβιοτικών, στην παχυσαρκία και στον διαβήτη τονώθηκε το 2006 από μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature και έδειχνε πως οι παχύσαρκοι άνθρωποι έχουν διαφορετική σύσταση εντερικής μικροχλωρίδας σε σχέση με αυτούς που είχαν φυσιολογικό βάρος.Μάλιστα, σύμφωνα με την έρευνα, καθώς οι παχύσαρκοι έχαναν βάρος, άλλαζε και η σύσταση της εντερικής τους μικροχλωρίδας πλησιάζοντας αυτή των νορμοβαρών, προτείνοντας πως η σύσταση του εντέρου συνδέεται με κάποιον τρόπο με το σωματικό βάρος.

 

Επιδράσεις της χορήγησης προβιοτικών

Οι περισσότερες από τις μελέτες που υπάρχουν στην βιβλιογραφία έχουν διενεργηθεί σε ζώα και όχι σε ανθρώπους. Μια τελευταία μελέτη που δημοσιεύθηκε σε έγκριτο επιστημονικό περιοδικό εξέτασε τα αποτελέσματα που θα μπορούσε να έχει η χορήγηση καθημερινής δόσης προβιοτικών σε ποντικούς. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η χορήγησης προβιοτικών οδηγούσε στην αύξηση της ορμόνης GLP-1, η οποία καταστέλλει την όρεξη, σε μείωση των προσλαμβανόμενων θερμίδων από τους ποντικούς και στην αύξηση της ευαισθησίας τους στην ινσουλίνη, προστατεύοντας με αυτόν τον τρόπο από την ανάπτυξη παχυσαρκίας και διαβήτη. Οι συγγραφείς μάλιστα πρότειναν πως η αύξηση της GLP-1 προκαλείται από την αύξηση παραγωγής βουτυρικού ανιόντος από τα «καλά» βακτήρια του εντέρου.

 

Υπάρχουν παρόμοιες μελέτες σε ανθρώπους;

Αρκετές μελέτες έχουν σχεδιαστεί για να εξετάσουν την επίδραση της χορήγησης προβιοτικών σε ανθρώπους. Μια σχετικά τελευταία μελέτη, έδειξε πως η καθημερινή κατανάλωση γάλακτος πλούσιου σε προβιοτικά μπορούσε να μειώσει την λιπώδη μάζα σε υπέρβαρους ανθρώπους σε σχέση με αυτούς που λάμβαναν γάλα χωρίς προβιοτικά. Το σωματικό τους βάρος, επίσης, μειώθηκε σε σχέση με την ομάδα ελέγχου.

Μια άλλη μελέτη, εξέτασε την επίδραση χορήγησης προβιοτικών σε γυναίκες, για 4 εβδομάδες πριν γεννήσουν. Οι ερευνητές παρακολούθησαν τις γυναίκες για 6 μήνες μετά τον τοκετό αλλά και τα παιδιά για τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Οι ερευνητές σημείωσαν πως η αύξηση του βάρους των παιδιών των γυναικών που λάμβαναν προβιοτικά, ρυθμιζόταν καλύτερα για τα πρώτα 4 χρόνια της ζωής τους, σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Η διαφορά ήταν πιο εμφανής ανάμεσα στα παιδιά που τελικά έγιναν υπέρβαρα.

 

Η χορήγηση προβιοτικών τελικά προστατεύει από την παχυσαρκία και τον Διαβήτη;

Σαφέστατα, οι μελέτες βρίσκονται σε αρκετά πρώιμο στάδιο, οι περισσότερες από αυτές διενεργούνται σε ποντικούς, και τα όποια συμπεράσματα δεν μπορεί να είναι ασφαλή. Χρειάζονται, άλλωστε, πειστικότερες προτάσεις και αποδείξεις για τον τρόπο που μπορούν οι μικροοργανισμοί του εντέρου να παίξουν ρόλο σε πολυπαραγοντικά νοσήματα όπως η παχυσαρκία και ο Διαβήτης. Ωστόσο, τα αποτελέσματα των τελευταίων μελετών είναι ενθαρρυντικά και πολλά υποσχόμενα και νέες ευρύτερης κλίμακας μελέτες αναμένονται με έντονο ενδιαφέρον.

Aπο τον Γεράσιμο Κλαουδάτο, Κλινικό Διαιτολόγο – Διατροφολόγο, M.Sc.

.