ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
“Οι Επισημάνσεις της ΕΛΟΔΙ σχετικά με την ΚΥΑ
για τα Νέα Κριτήρια της Ειδικής Άδειας Ευπαθών Ομάδων”
Επιστολή προς τα συναρμόδια Υπουργεία Υγείας και Εσωτερικών απέστειλε στις 14-05-2020 η Ελληνική Ομοσπονδία για τον Διαβήτη (ΕΛ.Ο.ΔΙ.) με επισημάνσεις αναφορικά με το περιεχόμενο της νέας Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών και Υγείας (ΦΕΚ 1800 Β’/11-05-2020) που εισάγει κριτήρια τεκμηρίωσης του “αρρύθμιστου” σακχαρώδη διαβήτη ενώπιον της δημόσιας διοίκησης προκειμένου οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο άνθρωποι με σακχαρώδη διαβήτη να εξακολουθήσουν να λαμβάνουν την ειδική άδεια απουσίας από τον χώρο εργασίας για ευπαθείς ομάδες. Η δυνατότητα αυτή προβλέφθηκε στο πλαίσιο των γενικότερων μέτρων προστασίας από τον κορονοϊό με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου στις 14 Μαρτίου 2020 και επεκτάθηκε με ΚΥΑ σε άτομα με “αρρύθμιστο σακχαρώδη διαβήτη” στις 18 Μαρτίου 2020, φέρνοντας θύελλα αντιδράσεων από φορείς εκπροσώπησης ασθενών και επαγγελματίες υγείας λόγω της αόριστης, ασαφούς και ανορθόδοξης διατύπωσής της.
Η ανασφάλεια που προκλήθηκε στην κοινότητα του διαβήτη αναφορικά με το αν ανήκει τελικά ή όχι στις παθήσεις κινδύνου για σοβαρότερη νόσηση από τον νέο ιό SARS-CoV-2 (ευπαθείς ομάδες) δημιούργησε και εξακολουθεί δυστυχώς να δημιουργεί έντονο σκεπτικισμό για τις προθέσεις των αρμόδιων αρχών σχετικά με την αποτελεσματική προστασία των πιο ευάλωτων του πληθυσμού στη βάση τεκμηριωμένων επιστημονικών δεδομένων. Και αυτό διότι αντί το Υπουργείο Υγείας να λάβει υπόψη τις παρεμβάσεις των ενώσεων διαβήτη και της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας, επανήλθε στις 11 Μαΐου 2020 με “επικαιροποιημένες” κατευθυντήριες γραμμές ορίζοντας τον “αρρύθμιστο διαβήτη” με τιμή γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1C) μεγαλύτερη του 8.0% ή τιμές γλυκόζης των τελευταίων επτά (7) ημερών που υπερβαίνουν κατά μέσο όρο τα 200 mg/dL (!). Σε αυτά τα νέα δεδομένα μάλιστα προστίθεται και η πρόβλεψη καθολικού αποκλεισμού των ανθρώπων με διαβήτη από το δικαίωμα ειδικής άδειας εφόσον έχουν ηλικία έως 45 ετών, ανεξάρτητα από την ποιότητα και το προφίλ της γλυκαιμικής τους ρύθμισης και ανεξάρτητα από το πόσο βεβαρυμένο μπορεί να είναι το ιατρικό τους ιστορικό (π.χ. επιπλοκές).
Με την επιστολή της η ΕΛ.Ο.ΔΙ. ζητά άμεσα διευκρινίσεις για τις νέες αστοχίες της πρόσφατης ΚΥΑ, θέτοντας ερωτήματα για τον τρόπο που έφθασαν να επιλεχθούν ως κριτήρια η ηλικία, η συγκεκριμένη τιμή γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης και η εναλλακτική του μέσου όρου υψηλών σακχάρων για μια εβδομάδα. Είναι άξιο απορίας ότι τα συναρμόδια Υπουργεία δεν έχουν λάβει υπόψη ουδεμία επιστημονική θέση της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας έως και σήμερα. Η τελευταία μάλιστα με πρόσφατη επιστολή που κοινοποίησε στο Υπουργείο Υγείας, την ΕΛ.Ο.ΔΙ. και την Π.Ο.Σ.Σ.Α.ΔΙΑ. στις 30 Απριλίου 2020 απαντώντας σε σχετική ανακοίνωση του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, διατύπωσε τεκμηριωμένες προτάσεις με βάση τα διαθέσιμα διεθνή στοιχεία και τις κατευθυντήριες επιστημονικές οδηγίες διαχείρισης του διαβήτη. Μεταξύ άλλων ήταν και η με βάση τα guidelines γλυκοζυλιωμένη άνω του 7.0%, η παρουσία χρόνιων επιπλοκών και η υποχρεωτική γνωμάτευση του θεράποντα ιατρού για το αν το άτομο με διαβήτη είναι ασφαλές να επανέλθει στην εργασία του. Παράλληλα, η ΕΛ.Ο.ΔΙ. ζήτησε να διασφαλιστεί η δυνατότητα τηλεργασίας όπου αποδίδει και για το επόμενο χρονικό διάστημα και σε κάθε περίπτωση να τηρηθούν οι ήδη θεσπισμένες ρυθμίσεις για μετακίνηση εργαζομένων ευπαθών ομάδων σε πόστα back-office. Τονίζεται ακόμη η ανάγκη να προηγείται διαβούλευση με τους αρμόδιους κατά περίπτωση φορείς προτού ληφθούν αποφάσεις με συνέπειες για εκατοντάδες χιλιάδες ασθενείς, ενώ τέλος ζητείται από την Ομοσπονδία επίσημα η θέση της Γνωμοδοτικής Επιτροπής για τον Διαβήτη που έχει συσταθεί από το Υπουργείο Υγείας σε ό,τι αφορά στην συγκεκριμένη ΚΥΑ και γενικότερα στον τρόπο που οι άνθρωποι με σακχαρώδη διαβήτη μπορούν να ασκούν την εργασία τους με ασφάλεια, ώστε να αποφεύγεται ο κίνδυνος της νόσου COVID-19.
Διαβάστε αναλυτικά το κείμενο της επιστολής:
«Αξιότιμοι κ.κ. Υπουργοί,
Αξιότιμη Γ.Γ. Δυναμικού Δημοσίου Τομέα,
Αξιότιμα μέλη της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας της Δημόσιας Υγείας έναντι του κορονοϊού COVID-19 και της Γνωμοδοτικής Επιτροπής για τον Διαβήτη του Υπουργείου Υγείας,
Με μεγάλη μας έκπληξη υποδεχθήκαμε την υπογραφή και δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της ανωτέρω σχετικής ΚΥΑ. Παρά τις έντονες έως τώρα επισημάνσεις μας σχετικά με τον όρο «αρρύθμιστος» διαβήτης που περιλαμβανόταν στην καταργηθείσα πλέον ΚΥΑ με αριθμ. ΔΙΔΑΔ/Φ.64/315/οικ. 8030/18.03.2020 (ΦΕΚ 928 Β’/18-03-2020) και παρά τις επιστημονικά τεκμηριωμένες θέσεις της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας στην πρόσφατη με αρ. πρωτ. 1423/30-04-2020 επιστολή της (επισυνάπτεται), η οποία κοινοποιήθηκε αφενός στα αρμόδια Υπουργεία, αφετέρου στις Ομοσπονδίες Διαβήτη της χώρας μας και περιλαμβάνει προτάσεις θέσπισης επικαιροποιημένων οδηγιών με διεθνώς αναγνωρισμένα κριτήρια όσον αφορά την επικινδυνότητα κακής έκβασης της νόσησης ατόμων με διαβήτη από COVID-19, φαίνεται πως η νέα ΚΥΑ δεν αξιοποίησε τίποτε από τα παραπάνω.
Στην ΕΛ.Ο.ΔΙ., από την ημερομηνία εφαρμογής της ανωτέρω, γινόμαστε δέκτες των ερωτημάτων και της αγωνίας της πολυπληθούς κοινότητας των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη, οι οποίοι αντιστοιχούν σε περίπου 1 εκ. ανθρώπους, μεγάλο ποσοστό των οποίων ανήκουν στο εργατικό δυναμικό του δημόσιου τομέα, στους οποίους αναφέρεται η εν λόγω ΚΥΑ και θα θέλαμε να σας θέσουμε τους προβληματισμούς μας:
- Ως προς το ηλικιακό όριο: Βλέπουμε πως ενώ μέχρι την υπογραφή της ανωτέρω ΚΥΑ, όλα τα άτομα με διαβήτη, έστω κι αν αυτός θα έπρεπε να χαρακτηρίζεται «αρρύθμιστος», υπάγονταν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση από COVID-19, τώρα θεσπίζεται ως αποφασιστικό κριτήριο το ηλικιακό όριο των 45 ετών. Αναρωτιόμαστε εάν είναι το ηλικιακό κριτήριο ικανό να θέσει έναν άνθρωπο με διαβήτη εκτός ομάδας υψηλού κινδύνου, όταν μάλιστα σε περίπτωση διαβήτη τύπου 1, στην ηλικία των 40 ετών κάποιος μπορεί να έχει κλείσει πολλές δεκαετίες με τη νόσο, ίσως και περισσότερο από 30 χρόνια, αφού ως γνωστόν ο διαβήτης είναι μία νόσος που προκαλεί προβλήματα σωρευτικά με τον χρόνο.
- Ως προς το όριο HbA1C: Σας παρακαλούμε να μας διευκρινίσετε βάσει ποιών δεδομένων ορίστηκε ότι ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης για ανθρώπους άνω των 45 ετών τεκμηριώνεται με τιμή HbA1c˃8%, όταν οι κατευθυντήριες οδηγίες διεθνών οργανισμών και η Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, η οποία αποτελεί αναγνωρισμένο εθνικό επιστημονικό φορέα ειδίκευσης στον διαβήτη, αναφέρουν την τιμή ˃7% χωρίς ηλικιακό όριο.
- Ως προς τη διάμεση τιμή γλυκόζης: Επίσης, με ποιόν τρόπο θα πιστοποιείται η μέση τιμή γλυκόζης στο αίμα την τελευταία εβδομάδα ˃200mg/dL; Ποια επιστημονικά δεδομένα στηρίζουν την πρόβλεψη του ορίου των 200 mg/dL και του χρονικού διαστήματος των επτά (7) ημερών για να τεκμηριωθεί ανεπαρκής ρύθμιση; Ένα άτομο που έχει παρουσιάσει σοβαρές επιπλοκές εξαιτίας του διαβήτη και δεν πληροί τις νέες προϋποθέσεις, πώς θα επιστρέψει στην εργασία;
- Ως προς την ανάγκη πρόβλεψης εναλλακτικών μέτρων: Καταλαβαίνουμε ότι δεν είναι δυνατή η πλήρη παύση της οικονομίας και δεν ψάχνουμε ευκαιρία να αποφύγουμε την εργασία μας, ζητάμε όμως να γυρίσουμε στις δουλειές μας και να είμαστε ασφαλείς και προστατευμένοι από τους κινδύνους που κρύβει ο COVID-19. Για τον λόγο αυτό, παρακαλούμε να αναφέρεται ρητά ότι οι άνθρωποι με διαβήτη, έχουν το δικαίωμα της τηλεργασίας όπου αυτό είναι εφικτό ή να γίνεται τοποθέτησή τους σε υπηρεσίες backoffice. Η διεθνής βιβλιογραφία αλλά και ο ίδιος ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας στο πλαίσιο των γενικών του συστάσεων εντάσσουν τους ανθρώπους με σακχαρώδη διαβήτη στις ομάδες των ανθρώπων που κινδυνεύουν να νοσήσουν σοβαρότερα, πόσο μάλλον όταν η ποιότητα της γλυκαιμικής ρύθμισης δεν είναι η επιθυμητή και τυγχάνει να υπάρχουν και συνοδά προβλήματα υγείας, οπότε και είναι ακόμη πιο πιθανό να εμφανίσουν επιπλοκές και να καταλήξουν σε θάνατο σε σχέση με πληθυσμό χωρίς διαβήτη.
- Ως προς την ανάγκη προηγούμενης διαβούλευσης: Για την ορθή αντιμετώπιση των ανθρώπων με σακχαρώδη διαβήτη και την προστασία τους στην άσκηση της εργασίας τους, σε μια τόσο δύσκολη περίοδο, που όπως τονίζεται και στα τηλεοπτικά μηνύματα της πολιτείας «ο κίνδυνος δεν μας έχει ξεχάσει», θεωρούμε πως θα πρέπει να δοθούν οδηγίες που θα καλύπτουν όλες τις πτυχές του διαβήτη. Για να γίνει αυτό, ωστόσο, απαιτείται πριν την έκδοση μιας Υπουργικής Απόφασης, να ζητείται η γνώμη ανθρώπων με εξειδικευμένες γνώσεις σχετικά με την πάθηση, στη συγκεκριμένη περίπτωση της Γνωμοδοτικής Επιτροπής για τον Διαβήτη που ήδη υφίσταται και λειτουργεί για τους σκοπούς αυτούς στο Υπ. Υγείας.
- Θα θέλαμε, με την παρούσα να ζητήσουμε δημόσια τη θέση της ως άνω επιτροπής σε ό,τι αφορά στην συγκεκριμένη ΚΥΑ και γενικότερα στον τρόπο που οι άνθρωποι με σακχαρώδη διαβήτη μπορούν να ασκούν την εργασία τους με ασφάλεια, ώστε να αποφεύγεται ο κίνδυνος της νόσου COVID-19.
Αναγνωρίζουμε ότι η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να κινείται γρήγορα και να νομοθετεί υπό τεράστιες πιέσεις, ωστόσο, επειδή η εν λόγω ΚΥΑ επηρεάζει την ζωή περίπου 1 εκ. ανθρώπων και των οικογενειών τους, θα πρέπει να μελετηθεί με μεγάλη προσοχή και να τροποποιηθεί καταλλήλως ώστε να προστατεύεται επαρκώς η υγεία και η ζωή των ανθρώπων με διαβήτη».
Δείτε την επιστολή εδώ.
Διαβάστε την συνημμένη επιστολή της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας εδώ.