Γράφει η Δρ. Ελίνα Γκίκα, Κλινική Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια, Εκπαιδεύτρια Διαβήτη
Όσο εστιάζουμε τις τελευταίες εβδομάδες στο να προστατέψουμε τους εαυτούς μας και τα αγαπημένα μας πρόσωπα από τον διαβόητο σε όλους μας κορονοϊό (και σωστά πράττουμε), θεωρούμε ότι είναι εξίσου αναγκαίο να αναγνωρίσουμε το συναισθηματικό βάρος που κουβαλάμε όλοι μας. Προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε όχι μόνο την απειλή της ασθένειας, αλλά και την απώλεια της καθημερινής μας ζωής όπως τη γνωρίζαμε. Αν νιώθεις θλίψη, πένθος, σκέψου ότι δεν είσαι μόνος.
Μένουμε σπίτι για να επιστρέψουμε όλοι όσο το δυνατόν συντομότερα στην κανονική μας ζωή! Θα περάσει! Πρόκειται για κάτι παροδικό!
Αρχικά, χάσαμε την αίσθηση της ασφάλειας. Παρότι η ζωή δεν είναι πάντα ασφαλής και προβλεπόμενη, το παρόν διάστημα για πολλούς από τους συνανθρώπους μας δημιουργεί στρες και συναισθηματική δυσφορία. Όλοι αναρωτιούνται πώς θα με επηρεάσει ο κορονοϊός; Θα αρρωστήσω εγώ ή κάποιος που αγαπώ; Θα τα καταφέρουμε να βγούμε αλώβητοι;
Χάσαμε την ελευθερία μας. Η δυνατότητα να επιλέγουμε οι ίδιοι τις ενέργειές μας είναι μια βασική ψυχολογική ανάγκη. Χρειάζεται να αισθανόμαστε ότι έχουμε την ελευθερία σε ό,τι κάνουμε· πού θα πάμε· ποιον θα συναναστραφούμε. Όλα αυτά χάθηκαν σε μια στιγμή. Η απώλεια της ελευθερίας δημιουργεί ένα αίσθημα αποπνικτικό, ιδιαίτερα όσο δεν γνωρίζουμε τη διάρκεια της επιβεβλημένης λόγω κορονοϊού κοινωνικής απομόνωσης.
Χάσαμε την άμεση φυσική επαφή με τους συνανθρώπους μας και μαζί με αυτό χάσαμε τη δυνατότητα να συνεισφέρουμε. Οι ηθοποιοί δεν παίζουν, οι αθλητές δεν μπορούν να συμμετέχουν σε αγώνες, οι σεφ και σερβιτόροι, οι φυσικοθεραπευτές μέχρι και οι κομμωτές, πολύς κόσμος δεν μπορεί να εργαστεί λόγω του κορονοϊού. Αυτό το γεγονός επηρεάζει αρνητικά το αίσθημα της αυτοαξίας και της αυτοπεποίθησης. Ίσως ανήκεις στο ποσοστό των ανθρώπων που αισθάνονται ανήμποροι να προσφέρουν κάτι επιπλέον στην οικογένειά τους. Θυμηθείτε ότι πολλοί συνάνθρωποί μας βρίσκονται στην ίδια θέση και ότι δεν φταίτε εσείς για αυτό. Οι συνθήκες είναι αντίξοες και ζούμε κάτι πραγματικά παράδοξο.
Χάσαμε το φαντασιακό άμεσο μέλλον μας. Ακυρώσεις γιορτών, επετείων, γάμων και λοιπών εορταστικών εκδηλώσεων που περιμένατε καιρό. Τα ευχάριστα ατομικά ή/και οικογενειακά σχέδια που αναβάλλονται δημιουργούν ένα κενό και οδηγούν και αυτά σε θλίψη.
Κάντε χώρο στη θλίψη, εκφράστε την και μοιραστείτε την με φίλους (αφού επιστημονικά θεωρείται φυσιολογική αντίδραση όταν χάνουμε κάτι που αγαπάμε). Συζητείστε το (τηλεφωνικά) μαζί με ό,τι άλλο σας απασχολεί. Η συζήτηση βοηθά όπως και το γεγονός ότι όλοι οι συνάνθρωποί μας, γείτονες, φίλοι, οικογένεια, γνωστοί, περνούν την ίδια δοκιμασία. Αναζητήστε τη χαρά γύρω σας, μέσα στα απλά πράγματα.
Καλοδεχτείτε τη χαρά, τη θετική σκέψη και απολαύστε επιτέλους τον χρόνο για ξεκούραση και ανανέωση που χρειαζόμαστε όλοι στην εποχή της τρεχάλας.
Η λίστα των αρνητικών ψυχολογικών επιπτώσεων από το φαινόμενο της καραντίνας συνεπώς και του εγκλεισμού είναι μεγάλη: συμπτώματα μετατραυματικού στρες, σύγχυση, θυμός, φόβος, βαριεστημάρα, κοινωνικός στιγματισμός. Το γνωρίζουμε από έρευνες στο πρόσφατο παρελθόν σε παλαιότερες επιδημίες όπως του SΑRS, της γρίπης Η1Ν1 και του Έμπολα. Ο αποχωρισμός από τα αγαπημένα μας πρόσωπα, η απώλεια της ελευθερίας, η αβεβαιότητα για τον άγνωστο ιό.
Και πώς τα αντιμετωπίζουμε όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα; Με εγρήγορση και πρόγραμμα! Η ρουτίνα βοηθά την οργάνωση του ανθρώπινου εγκεφάλου. Προσπαθήστε να έχετε ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα με καθημερινές δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα η μαγειρική. Πειραματιστείτε με καινούργιες συνταγές. Ασκηθείτε καθημερινά τουλάχιστον για μισή ώρα. Μα τι μπορούμε να κάνουμε στο σπίτι; Σχοινάκι, κάποιο πρόγραμμα με ασκήσεις από την τηλεόραση ή από το διαδίκτυο. Έπειτα μπορείτε να επικοινωνήσετε με φίλους, συγγενείς και αγαπημένα πρόσωπα τηλεφωνικά ή και με βιντεοκλήσεις.
Να θυμάστε: δεν «σκοτώνει» η «απόσταση». Η «σιωπή σκοτώνει». Με αυτή τη δήλωση, θέλουμε να τονίσουμε τη δύναμη της επικοινωνίας και τη θετική επίδραση στον ανθρώπινο ψυχισμό, ιδιαιτέρως αυτό το χρονικό διάστημα του εγκλεισμού.
Ας ξεκινάμε κάθε μέρα με θετικές σκέψεις!
Ας θυμηθούμε τις πραγματικές αξίες της ζωής και ας αναρωτηθούμε για ποιο πράγμα νιώθουμε ευγνωμοσύνη κάθε μέρα που ξυπνάμε: για την υγεία που έχουμε, προσωπική και οικογενειακή· για τις ανέσεις όπως το ηλεκτρικό, το νερό ή το διαδίκτυο που μπορεί να φέρνει τον κόσμο στα πόδια μας και τους ανθρώπους δίπλα μας. Σκέψου πως θα ήταν η ζωή σου δίχως όλα αυτά και πες ευχαριστώ! Νιώσε την ευγνωμοσύνη που σου δημιουργεί αυτή η αναγνώριση.
Θυμίζουμε ότι αναφορικά με τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης χρειάζεται εξειδικευμένη ψυχολογική φροντίδα. Συχνά στιγματίζονται και χρειάζεται να υποστηρίζονται από τους συναδέλφους τους στο εργασιακό τους περιβάλλον.
Θα συνεχίσουμε σε επόμενο άρθρο για τους εφήβους καθώς και για το στρες, τον τρόπο και τις τεχνικές διαχείρισής του.
Μέχρι τότε think positive και επιλέξτε να υιοθετήσετε θετική στάση ζωής με χαρούμενη διάθεση και ευθυμία!