Γράφει η Ηρώ Γουνιτσιώτη, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Η χρήση των διατροφικών συμπληρωμάτων για τη θεραπεία διαφόρων χρόνιων παθήσεων είναι ευρέως διαδεδομένη στον χώρο της εναλλακτικής ιατρικής. Για τη νόσο του σακχαρώδη διαβήτη, έχουν μελετηθεί διάφοροι συνδυασμοί χημικών και φυσικών στοιχείων, με στόχο τον καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η μετφορμίνη, ένα από τα αποτελεσματικότερα αντιδιαβητικά φάρμακα, η οποία προέρχεται από το φυτό Galega Officinalis.

Τις τελευταίες δεκαετίες, στους διαβητικούς ασθενείς, παρατηρείται αυξημένη χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων. Βασική αιτία της αύξησης, είναι η αντίληψη πως προάγουν την ευγλυκαιμία ή βοηθούν στην πρόληψη των επιπλοκών της νόσου (μικροαγγειαπάθεια, μακροαγγειοπάθεια). Σε σχετική καταγραφή, το Εθνικό Ιστιστούτο Έρευνας της Υγείας (NHIS) των Η.Π.Α κατέγραψε πως το 22-31% του διαβητικού πληθυσμού κάνει συστηματική χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων και βοτάνων. Ωστόσο, η πλειοψηφία τους, αγνοεί τυχόν αλληλεπιδράσεις που έχουν τα συμπληρώματα με τη φαρμακευτική αγωγή που λάμβαναν ή τυχόν αντενδείξεις των σκευασμάτων. Με βάση τα παραπάνω, υπάρχει ανάγκη για σωστή ενημέρωση και διαφαίνεται ο κομβικός ρόλος των επαγγελματιών υγείας στην καθοδήγηση ασθενών στη χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων με τον ενδεδειγμένο τρόπο.

Μετα-αναλύσεις βιβλιογραφίας απέδειξαν ότι κάποια διατροφικά συμπληρώματα είναι αποτελεσματικά στη ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος. Μια έγκυρη συστηματική ανασκόπηση της Αμερικάνικης Διαβητολογικής Εταιρείας (ADA), χαρακτήρισε πολλά διατροφικά συστατικά (Coccinia indica, American ginseng) που περιλαμβάνονται σε διατροφικά σκευάσματα, ως σχετικά ασφαλή. Στην πλειονότητά τους ωστόσο, τα αποτελέσματα προέρχονται από βραχυπρόθεσμες κλινικές μελέτες, ενώ παρατηρείται σημαντική ετερογένεια στον σχεδιασμό των κλινικών δοκιμών. Τα συμπεράσματα με τα μέχρι πρότεινος δεδομένα, είναι πως δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία που να τεκμηριώνουν επαρκώς την αποτελεσματικότητα και τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια χρήσης των διατροφικών συμπληρωμάτων σε διαβητικούς ασθενείς.

Σε επίσημες αναφορές, τόσο η Αμερικάνικη όσο και η Βρετανική Διαβητολογική Εταιρεία δεν συνιστούν την χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων οποιασδήποτε προέλευσης για τη θεραπεία ή την πρόληψη του διαβήτη. Συγκεκριμένα, συστήνεται η πρόσληψη των απαραίτητων διατροφικών στοιχείων να γίνεται μέσω της διατροφής, όπως και στον υγιή πληθυσμό. Τα οφέλη των διατροφικών συμπληρωμάτων είναι αμφίβολα, αν δεν υπάρχει τεκμηριωμένη έλλειψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Σύμφωνα με την ADA, στις μόνες περιπτώσεις που συστήνεται η χρήση πολυβιταμινούχων σκευασμάτων και ιχνοστοιχείων είναι στον υπερήλικο πληθυσμό με μειωμένη θερμιδική πρόσληψη, σε άτομα που ακολουθούν ακραίες υποθερμιδικές δίαιτες, σε χορτοφάγους ή άλλους ειδικούς